Chia Sẻ Kinh Nghiệm Làm Thêm Của Du Học Sinh Tại Úc

Công việc dành cho du học sinh tại Úc đa dạng, thời gian đi làm dài ngắn tùy ý và đồng lương được nhận cũng rất khác nhau. Tuy nhiên, một điều thấy rõ là ngoài một số rất ít vẫn giữ được kết quả học tập khá giỏi, đa số sinh viên đã để cho việc phụ (đi làm thêm) ảnh hưởng không nhỏ đến việc chính yếu (đi học).

Vào những ngày nghỉ cuối tuần, du học sinh Việt Nam tại Úc thường tranh thủ làm thêm để có thêm chút thu nhập. Nhìn chung, họ làm đủ việc từ chạy bàn, phụ bếp, dọn dẹp, bán hàng đến gia sư, lấy ý kiến khách hàng, thậm chí còn có việc đứng đếm xe chạy trên đường, xem lưu lượng giao thông.

Anh Tuấn, sinh viên thiết kế đồ họa Trường RMIT, cho biết: "Với một tuần hai buổi làm ở tiệm phở, tôi được 200 đô Úc (AUD), vị chi một tháng được khoảng 800 đô (1 AUD ~~ 13.700 đồng VN). Tiền nhà mất từ 300-400 đô; tiền nước rất rẻ, khoảng 20 đô; tiền điện đắt hơn một chút; tiền ăn khoảng 300 đô. Vậy một tháng cũng chưa hết 800 đô. Đó là chưa kể thu nhập từ hai chỗ làm khác nữa, tất cả tôi đều để dành".
Theo Tuấn, nếu muốn trang trải tiền học phí &# 7903; Úc, du học sinh một tuần phải làm ít nhất bốn buổi. Vào thời gian nghỉ, cả tuần phải làm đủ bảy ngày, mỗi ngày 12 giờ, có khi hơn. Tuấn cho biết trên thực tế, một số bạn đã "cày" liên tục ba tháng hè để kiếm khoảng 10.000 đô đóng học phí.

Bạn Trần Hải Yến, đang lấy bằng cao học kế toán tại Học viện kỹ thuật Swinburne ở Melbourne, cho biết: "Khi còn ở Việt Nam chỉ nghĩ đơn giản sang Úc học; nhưng lúc đổi tiền Úc sang tiền Việt Nam thì thấy nó lớn quá, với lại cũng còn phải mua sắm nhiều thứ, thuê nhà cửa, nên phải đi làm để giúp bố mẹ, chứ tôi cũng không muốn đi làm vì sợ ảnh hưởng tới việc học".

Đỗ Thế Phong, vừa tốt nghiệp cao học công nghệ thông tin, thuật lại: "Khác với du học sinh được học bổng không phải lo tiền ăn ở, học phí; tôi đi học tự túc nên phải vừa đi học vừa đi làm vì giá sinh hoạt ở Úc đắt hơn VN nhiều".

Có nhiều công việc mang đến nguồn thu nhập cho du học sinh tại Úc. Bạn có thể lựa chọn công việc dựa trên ngành nghề, tính chất công việc, sở thích và khả năng của bản thân.

Một số công việc được trả lương dành cho sinh viên là bán hàng (tại các siêu thị, cửa hàng quần áo), nhà hàng (phục vụ trong các quán ăn của người Việt, cửa hàng fastfood, nhà hàng, khách sạn), giáo dục (làm trợ giảng tại trường học, quản thư trong thư viện trường, gia sư riêng), nông nghiệp (làm nông trại, thu hoạch trái cây).

Những bạn có nhu cầu tìm hiểu, trau dồi các kiến thức chuyên ngành và cọ xát thực tế có thể cân nhắc những công việc thực tập tại Úc. Thực tập có thể được trả lương hoặc không tùy vào từng công ty tuyển dụng. Bạn có thể tìm kiếm cơ hội thực tập thông qua các chương trình mà trường học giới thiệu.

Có nhiều công ty tuyển dụng và sắp xếp thực tập có thể giới thiệu công việc cho bạn kèm theo mức phí là $1,500.

Công việc này có vẻ rất gần gũi và tương đối dễ với các du học sinh Việt Nam. Khi mà các gia đình người Việt định cư lâu năm ở nước ngoài muốn nói tốt Tiếng Việt,các bậc cha mẹ thường quá bận rộn nên không có nhiều thời gian để dạy cho con, vì thế họ sẽ cần du học sinh đến nhà để làm việc đó. Bạn có thể vừa giao tiếp bằng cả tiếng Việt lẫn tiếng nước ngoài với các bé.

Buổi sáng, bạn có thể làm 2-3 giờ, sau đó đi học, và trước khi về nhà bạn lại làm thêm 2-3 giờ... Và vì công việc làm ở chợ, được trả tiền mặt nên Bộ Di trú không thể kiểm tra số giờ làm việc của sinh viên. Cho nên rất ít bạn gặp vấn đề rắc rối với Bộ Di trú về việc đi làm quá 20 giờ. Mùa hè là mùa thu hoạch nông sản tại Úc nên du học sinh cũng có thể chọn công việc thu hoạch các thành phẩm với mức lương hợp lý.

Tại Úc, lĩnh vực có rất nhiều việc làm nhiều nhất dành cho sinh viên là lĩnh vực "khách sạn". Những công việc thông thường nhất trong lĩnh vực này là: Nhân viên bồi bàn, pha chế rượu, đầu bếp, phụ bếp và dọn dẹp... Khi đang sở hữu thị thực du học hoặc thị thực du lịch, các sinh viên quốc tế và khách du lịch hoàn toàn có thể nộp đơn xin làm các công việc vừa kể trên.

Đi quanh thành phố và nộp hồ sơ là cách tốt nhất giúp bạn kiếm được công việc. Bạn nên vào hẳn các nhà hàng, quán bar và hỏi trực tiếp người quản lý. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất là bạn cần ghi rõ vị trí công việc cụ thể phù hợp nhất với bạn.

Riêng xin việc trong lĩnh vực này, nếu bạn tạo ấn tượng tốt, người sử dụng lao động có thể tạo cho bạn cơ hội thử việc nhưng thường không trả lương để bạn thể hiện các kỹ năng và tinh thần chuẩn bị làm việc. Nếu bạn vượt qua kỳ kiểm tra thử việc, bạn sẽ có cơ hội chinh phục công việc đầu tiên trên đất Úc!

Tùy thuộc vào trình độ tiếng Anh của mình, bạn có thể bắt đầu với vị trí chạy bàn (cụ thể là sắp xếp bàn ăn, dọn bàn, bưng bê đồ uống và đồ ăn) hoặc làm bồi bàn. Nếu tiếng Anh của bạn khá hơn, bạn có thể tìm được các công việc tốt hơn.

Công việc này mang lại cho bạn mức lương trung bình giao động khoảng giữa mốc 15 đến 20 đô Úc/giờ chưa kể tiền bồi dưỡng.

Một kinh nghiệm làm thêm đáng quý mà các bạn du học sinh tích lũy được đó chính là phục vụ tại các nhà hàng đồ ăn nhanh. Sinh viên nên chọn làm việc tại các tiệm đồ ăn tây với mức lương 12 -15 AUD/h thay vì làm tại các nhà hàng châu Á với mức chỉ 8-10 AUD/h.

Việc làm thêm không chỉ giúp du học sinh kiếm thêm tiền trang trải một phần chi phí, mà còn hỗ trợ các bạn rất nhiều trong việc học hỏi kinh nghiệm sống, hòa nhập với cộng đồng của nước sở tại, cung cấp cho bạn kỹ năng thực tế tại một nơi làm việc cụ thể.

Bên cạnh đó , để hòa nhập vào cộng đồng Úc, các bạn du học sinh tại Úc nên tham gia các tổ chức cộng đồng, các tổ chức phi lợi nhuận, họ luôn luôn tim kiếm những tình nguyên viên nhiệt tình, năng nổ. Ở Úc, tình nguyện viên có thể làm bất cứ thứ gì, như trồng cây tạo mảng xanh cho thành phố, đến việc đến thăm và chăm sóc người cao tuổi ở các viện dưỡng lão. Vào các kỳ nghĩ, nhu cầu tuyển tình nguyện viên tăng cao, vì đây là thời gian mà các tình nguyện vi&# 234;n toàn thời gian đi nghỉ.

Đây là công việc được rất nhiều du học sinh lựa chọn vào mùa hè - mùa thu hoạch nông sản của các nông trại ở Úc. Công việc chủ yếu của du học sinh là hái trái cây như anh đào, nho, táo, lê, mận... tưởng chừng như đơn giản nhưng lại cần rất nhiều sức lực mà không phải du học sinh nào cũng có thể đáp ứng được. Mỗi ngày làm việc thường bắt đầu từ 5 giờ sáng và kéo dài liên tục nhiều giờ liền dưới ánh nắng mặt trời gay gắt, thậm chí còn phả i đeo những giỏ quả nặng trĩu đến hơn chục kg trên vai để đưa về nơi tập kết... Vất vả là thế, nên các du học Việt vẫn thường bảo nhau rằng công việc này không dành cho những ai chân yếu tay mềm. Bù lại, mức lương cho các du học sinh làm ở nông trại thường khá cao, dao động từ 12 - 15 AUS/giờ (1 AUS = 16.900 đồng).

Làm phục vụ bàn hay phụ bếp trong các nhà hàng, quán café... là một trong những công việc quen thuộc của du học sinh tại Úc. Dù khá vất vả và không ít áp lực nhưng vẫn có rất nhiều du học sinh mong muốn tìm được công việc này, bởi ngoài khoản lương kha khá, thì công việc này còn rèn luyện khả năng giao tiếp, ngôn ngữ và sự nhanh nhẹn, tự tin... Ở Úc, các du học sinh thường tìm đến các nhà hàng của người Việt Nam, Trung Quốc..., đặc biệt là các tiệm phở để xin việc. Ở đ& #226;y, không chỉ đơn giản là phục vụ bàn, du học sinh dường như phải làm tất tật những công việc "lặt vặt" khác như: lau dọn, rửa bát, đổ rác... Thông thường, du học sinh làm việc theo giờ, ca và mức lương dao động từ 8 - 10 AUS/giờ.

Công việc tình nguyện hợp với những du học sinh muốn mở rộng mối quan hệ thông qua các hoạt động có ích cho xã hội và muốn tăng thêm thành tích hoạt động ngoại khóa cho cá nhân.

Có rất nhiểu tổ chức phi chính phủ tại Úc tuyển tình nguyện viên theo từng thời kì. Tuy là tình nguyện, nhưng những công việc này cũng có yêu cầu nhất định đối với mỗi cá nhân tham gia về khả năng, thời gian, kinh nghiệm làm việc. Bạn có thể tham khảo các công việc tình nguyện tại Australia qua govolunteer.com.au/.

Nếu so với chạy bàn hay phụ bếp, bán hàng, thu ngân có lẽ là những công việc có phần nhẹ nhàng hơn, tuy nhiên chỉ thật sự thích hợp với những du học nhanh nhẹn, cẩn thận. Ngoài xin việc ở các siêu thị, cửa hàng, du học sinh Việt ở Úc thường đến chợ Queen Victoria hay các chợ của người Việt như Springvale, Footscray và North Richmond ở Melbourne...

Được biết, lương cho công việc bán hàng của du học sinh thường là 10 AUS/giờ và thu ngân là 8 - 9 AUS/giờ.

Nghề làm nail ở Úc tương đối phát triển, mở ra cơ hội nghề nghiệp đầy mới mẻ với mức thu nhập cao cho các nữ du học sinh. Công việc này tương đối đơn giản nhưng đòi hỏi sự khéo léo, tâm lý và có kinh nghiệm về các loại mỹ phẩm. Ngoài mức lương hấp dẫn (thường là 15 AUS/giờ), các du học sinh còn thường nhận được khoản tiền tip khá hậu hĩnh của khách hàng.

Tuy nhiên, nhiều bạn cũng tỏ ra lo lắng và không dám gắn bó lâu dài với công việc này vì các hóa chất độc hại trong thuốc làm móng ảnh hưởng ít nhiều tới sức khỏe. "Làm đẹp cho người khác, nhưng mình lại ngày càng bị tàn tạ nhan sắc là điều khiến mình buộc phải từ bỏ công việc này, dù hiện tại vẫn chưa tìm được công việc nào có mức lương khá hơn" - Phương Linh (du học sinh Học viện Swinburne, Melbourne) chia sẻ.

Sinh viên khi đến Úc rất dễ dàng tìm được 1 công việc làm thêm ưng ý giúp cho các bạn không chỉ có thêm tiền trang trải cho năm học mới mà còn có thêm một khoản tiền tiết kiệm nho nhỏ. Có rất nhiều cách khác nhau để tìm việc làm ở Úc, phần lớn là tìm kiếm trên mạng từ các trang seek.com.au/ hoặc chúng tôi hoặc đến trực tiếp văn phòng sinh viên quốc tế tại trường để được tư vấn. Ngoài ra, các trang web của cộng đồng du học sinh cũng là một nguồn mách bảo việc là m đáng tin cậy.

Một nguồn thông tin quí báu mà du học sinh Việt Nam có thể trông cậy là kinh nghiệm của các anh chị đi trước. Ngoài ra cũng có một số nguồn khác như tra cứu việc làm ở trang web của trường định học, tìm kiếm ở trang web
seek.com.au/, hoặc đọc báo (nếu muốn làm việc cho người Việt thì đọc báo của cộng đồng người Việt, còn nếu muốn làm cho người Úc thì đọc báo tiếng Anh, các công việc thường đăng ở trang cuối).

Bên cạnh đó, trường nào cũng có hội sinh viên và dịch vụ giúp đỡ du học sinh tìm việc làm thêm. Khi cần, du học sinh có thể đến các nơi này để được tư vấn miễn phí. Ngoài ra, các trang web của cộng đồng du học sinh cũng là một nguồn mách bảo việc làm đáng tin cậy.

Bạn hoàn toàn có thể tìm các công việc trong ngành khách sạn và các công việc thông thường khác trên mạng. Nhưng bạn cần kiên trì: Càng nộp hồ sơ nhiều và nhanh chóng, bạn càng có nhiều cơ hội lớn tìm được việc.

Một trong những trang mạng tìm kiếm việc tốt nhất là trang gumtree.com.au/, qua đây bạn sẽ có tầm hiểu biết nhiều hơn về tình hình các công việc thông thường tại Úc.

3. Những điều cần lưu ý khi đi làm thêm

Chính phủ Úc qui định mỗi sinh viên trong thời gian học chỉ được làm thêm không quá 20 giờ/tuần, riêng trong các kỳ nghỉ có thể làm toàn thời gian. Về thủ tục, sau khi đến Úc, để được làm thêm sinh viên phải xin visa làm việc.

Tuy nhiên Đỗ Thế Phong tiết lộ: "Nhiều sinh viên thường tranh thủ làm thêm ở chợ Queen Victoria. Buổi sáng, họ có thể làm 2-3 giờ, sau đó đi học, và trước khi về nhà họ lại làm thêm 2-3 giờ... Và vì công việc làm ở chợ, được trả tiền mặt nên Bộ Di trú không thể kiểm tra số giờ làm việc của sinh viên. Cho nên tôi chưa hề thấy ai có vấn đề rắc rối với Bộ Di trú về việc đi làm quá 20 giờ".

Ngoài ra theo qui định, du học sinh nhận lương qua ngân hàng với mã số thuế. Tuy nhiên, nhiều chủ sử dụng lao động và cả du học sinh đều ít khi ký hợp đồng mà dùng hình thức trả tiền mặt. Do đó, du học sinh sẽ gặp khó khăn vì nếu có tranh cãi về quyền lợi lao động thì khó khiếu nại với nhà chức trách. Hơn nữa ở Úc, nếu đã có tiền lệ vi phạm luật về thuế thì sự nghiệp trong lĩnh vực công hay trong những ngành nghề đòi hỏi tính liêm chính cao sẽ bị ảnh hưởng.

Cũng như ở nhiều nước khác, công việc phổ biến nhất của các du học sinh Việt Nam là chạy bàn, phụ bếp cho các nhà hàng châu Á. Tuy nhiên, những nơi này tuyển nhân viên theo dạng làm chui, trả bằng tiền mặt và thường không trả đúng mức lương tối thiểu mà nhà nước quy định. Khi làm những công việc dạng này bạn cũng không được hưởng quyền lợi bảo hiểm lao động hay lương hưu mà chỉ được trả theo giờ. Đây là dạng công việc điển hình của hình thức là m thêm có tên gọi casual-job.

Trong khi đó, những công việc làm thêm đích thực (part-time job) thì sẽ cho phép người làm nhận được các quyền lợi như tích quỹ lương hưu, có bảo hiểm lao động và được trả lương tối thiểu đúng quy định (khoảng 12,75 AUD).

Bên cạnh các quán ăn châu Á, du học sinh có thể tìm tới những tiệm bán hồng trà, tiệm thức ăn nhanh (Mc Donalds), tiệm Starbucks xin làm phục vụ. Thậm chí bạn cũng có thể tìm đến các câu lạc bộ đêm hay quán bar, café xin làm bartender (pha chế).

Một số bạn không thạo tiếng hoặc chưa đủ tự tin làm việc với người nước ngoài cũng chọn khuân vác ở các cửa hàng, chợ Việt Nam để kiếm thêm.

Dù ở bất cứ đâu, những việc làm thêm trong khu học xá cũng được liệt vào hàng những việc làm mơ ước vì khi đó bạn sẽ đảm bảo không bị "bóc lột" mà còn được tạo điều kiện học hỏi trong quá trình làm việc. Chẳng hạn như việc trợ giảng (university tutor) hay làm quản thư trong thư viện trường (university librarian).

Sinh viên nước ngoài chỉ được đi làm 20 giờ trở xuống trong thời gian đi học (và toàn thời gian trong kỳ nghỉ). Muốn đi làm, bạn cần phải xin giấy phép làm việc (working permit) tại cơ quan Di trú (DMIA). Tại đây bạn cũng phải tiến hành đăng ký Mã số Thuế (Tax File Number).

Đối với những ai ở Úc hơn 6 tháng, bạn sẽ được miễn thuế 6.000 AUD đầu tiên của lương đi làm, như những công dân Úc khác. Lưu ý là các nghiên cứu sinh bậc Tiến sĩ đang chờ đánh giá luận án thì có thể đi làm không giới hạn thời gian như sinh viên còn đang đi học.

Kỹ năng nói tiếng Anh tốt có thể sẽ giúp bạn kiếm được việc làm một cách dễ dàng hơn, đặc biệt là cho những công việc yêu cầu giao tiếp và đối đáp với khách hàng như phục vụ nhà hàng. Chính điều này là yếu tố quyết định một du học sinh có thể kiếm được việc làm ngay khi vừa mới chân bước chân ráo đến Úc hay phải mất gần năm trời mới tìm được việc đầu tiên.

Nói tốt tiếng Anh, bạn có thể thử xin việc khảo sát thị trường qua điện thoại hay khảo sát ngoài trời. Chưa kể thù lao của công việc này khá cao so với mặt bằng hiện tại (20 AUD/giờ).

Hoàng Minh Trung cho rằng lợi ích đầu tiên là kiếm thêm thu nhập nhất định. Cái lợi thứ hai là khả năng tiếp xúc với người bản xứ và cả người tứ xứ, từ đó hiểu được cách suy nghĩ của người nước khác. Tương tự, khả năng giao tiếp về ngôn ngữ, thực hành cũng được cải thiện.

Tuy nhiên, Trung nhìn nhận: "Nếu không phải đi làm, sinh viên Việt Nam học rất giỏi; nhưng vì mỗi tuần phải bỏ sức lao động từ 1-2 ngày, liên tục 12-13 giờ/ngày trong điều kiện làm việc ồn ào hoặc phải mang vác nặng nên sinh viên cảm thấy rất mệt mỏi. Để hồi phục phải mất một ngày. Do đó ảnh hưởng rất lớn đến việc học, những hôm sau tôi thường phải dậy rất muộn".

Anh Tuấn cũng nhận định: "Đã đi làm thì tất nhiên phải chịu ảnh hưởng. Đối với những bạn mới sang, chỉ nên làm từ 1-2 buổi/tuần".

Đỗ Thu Hà - sinh viên Đại học Victoria - nêu ra khía cạnh thiết thực hơn: "Tôi nghĩ đi làm thêm giải tỏa cho bạn những căng thẳng, khi có quá nhiều bài vở, vì nếu chỉ học không thì cũng không hiệu quả mà nên kết hợp với nhiều hoạt động khác... Thật ra mỗi nơi làm việc tôi cũng học được nhiều điều rất hay mà trước đó tôi không hề biết. Bây giờ làm ở siêu thị bán đồ nội thất, tôi học được cách quản lý công việc để sau này tôi cũng có thể m& #7903; một siêu thị... nhỏ chẳng hạn".